RAM(random access memory)
RAM njihet gjithashtu si memorja kryesore, perdoret per te ruajtur programet dhe te dhenat me te cilat kompjuteri po punon. Si mikroprocesori, RAM eshte nje qark i integruar(chip) specifik, por ne ndryshim nga mikroprocesori kryen funksionin e ruajtjes. Keto chip-e montohen ne paketa mbajtese, sic behet me CPU –ne, dhe paketat lidhen me motherboard. Shume sisteme mikrokompjuterik qe perdoren sot kane aq RAM sa te ruajne nga 256000 deri ne 4000000 byte te dhenash. Shume sisteme kompjuterik lejojne zgjerimin e memorjes, brenda nje limiti te caktuar, ose direkt ne motherboard ose nepemjet kartave add-in-board qe do ti diskutojme me vone. RAM eshte I paqendrueshem qe dote thote qe permbajtja e RAM-it humbet kur sistemi fiket.
Tipet e RAM
DRAM – Dynamic RAM
SRAM – Static RAM
SDRAM – Synchronous DRAM
DDR SDRAM – Double-data rate SDRAM
ROM(read only memory)
ROM konsiston ne module hardware te cilet nuk fshihen qe permbajne programe.
ROM ashtu si RAM eshte nje chip ose nje qark i integruar qe kryen funksionin e ruajtjes. Si RAM keto module software-in-hardware montohen ne paketa mbajtese te cilat pastaj lidhen ne nje ose disa karta brenda njesise sistem.
Nuk mund te shkruhet ne ROM (prandaj quhet read only) dhe as nuk mund te fshish permbajtjen e tij kur fik kompjuterin (pra jane te qendrueshem). Nje program i ruajtur ne ROM mund te lexohet me shpejt nga CPU se sa kur kur ai ruhet ne disk.
ROM eshte nje shembull i moduleve te qendrueshem, software-in-hardware qe paraqiten ne shume forma te tjera. P. SH. PROM (programmable read-only memory) eshte identike me me ROM vetem se moduli eshte I pashkruar bosh dhe bleresit mund te shkruajne programe. Per te shkruar nje program ne modulin PROM duhen disa paisje te specializura.Pasi shkruhet programi ai nuk mund te fshihet me.
EPROM (erasable programmmable read only memory) eshte si PROM por me ndryshimin qe ne te mund te fshish programet e shkruar me pare.